Կենսաակտիվ հավելումների առավելությունները դեռեւս ապացուցված չեն

Կարծիք կա, որ գլյուկոզամինը եւ խոնդրոիտին սուլֆատը ծնկան հոդի թույլ արթրիտով մարկանց մոտ  կարող են նվազեցնել հոդի վնասումը:  Մինչդեռ , համաձայն նոր հետազոտության, տարբերություն չկա այս սննդային հավելումները չընդունողների եւ նրանց միչեւ , ովքեր երկու տարվա ընթացքում խմել են այս հավելումները:

Հետազոտության արդյունքները կարող են  որպես հուշում դիտարկվել , որ հավելումները նշանակալի դեր չունեն արթրիտի ծանրության եւ ախտանշանների թեթեւացման հարցում, ասաց հետազոտողներից մեկը:

«Սա եւս մեկ հետազոտություն է, որը վիճարկում է գլյուկոզամինի եւ խոնդրոիտին սուլֆատի օգուտը»,-  ասել է Բոսթոնի  Բրայհեմի կանանց հիվանդանոցի ռեւմատոլոգ եւ դեղահամաճարակաբան Դանիել Սոլոմոնը, ով մասնակցություն չի ունեցել հետազոտությանը:

Բայց նաեւ կարծիքներ կային, որ հետազոտությունը կարող էր մատնանշել  գլյուկոզամինի եւ խոնդրոիտին սուլֆատի արդյունավետությունը ախտանշանների նվազեցման հարցում, եթե կիրառվեր  թեթեւ արթրիտով մարդկանց շրջանում, հաղորդում է Fox News-ը:

Ելույթի հեղինակաները Մոնրեալի համալսարանական  հիվանդանոցի հետազոտական կենտրոնի օստեոարթրիտի գիտահետազոտական բաժնի աշխատակից Ջոան Մարտեն-Պելետյերի գլխավորությամբ, անհասանելի էին մեկնաբանությունների համար:

Նրանք դիտարկել են 600 մասնակցի  տվյալները՝  Օստեոարթրիտի շարունակվող հետազոտության ընթացքում ՝ օստեոարթրիտի առողջապահության բնագավառի նախաձեռնության ամերիկյան Ազգային ինստիտուտի հովանու ներքո: Հետազոտության որոշ մասնակիցներ ստացել էին ոսկրի վերակառուցումը խթանող դեղամիջոցներ, մյուս մասը՝ ցավազրկողներ՝ իբուպրոֆենի նման, իսկ երրորդ խումբը՝  ընդունել էր գլյուկոզամինի եւ խոնդրոիտի նման սննդային հավելումներ:

Հետազոտողներն օգտագործել են  մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիա ՄՌՏ՝ միջհոդային տարածություններն ուսումնասիրելու, մասնակիցների արթրիտի ախտանշանները վերահսկելու  եւ 24  ամիսների ընթացքում հիվանդության առաջխաղցումն ուսումնասիրելու համար:

Հակաբորբոքային ցավազրկողներ եւ գլյուկոզամին –խոնդրոիտինային հավելումներ ընդունող մարդիկ ունեցել են ավելի քիչ ցավեր, բայց միեւնույն ժամանակ ոչ զգալի փոփոխություններ ծնկան հոդի մեկ հատվածում, ի տարբերություն նրանց, ովքեր  առանց հավելումների ցավազրկողներ են ընդունել :

Իսկ ցավազրկողներ չընդունողների շարքում ցավազգացողության մեջ տարբերություն չկար սննդային հավելումներ ընդունողների եւ չընդունողների միջեւ: Ընդհանուր առմամաբ , սննդային հավելումներ ընդունողների մոտ հիվանդությունը նույն կերպ էր զարգանում, ինչպես եւ ընդունողների մոտ:

Ընդհանուր առմամաբ, Սոլոմոնն ասում է, որ  օստեոարթրիտով հիվանդների համար վերջին հաշվով արդյունքները  չեն փոխվում,  գլյուկոզամինը եւ խոնդրոիտը չեն օգնում:

Սան Ֆրանցիսկոյի , Կալիֆորնիայի համալսարանի ռեւմատոլոգ Կրիշնա Չագանտին, ով ներգրավված չէր հետազոտության մեջ , կարծում է, որ օստեոարթտրիտով հիվանդները պետք է իրենց բժիշկների հետ քննարկեն այս հավելումների դրական եւ բացասական կողմերը: Բայց նա նախազգուշացնում է, որ բացի կասկածելի արդյունավետությունից, գլկուկոզամինի եւ խոնդրոիտին սուլֆատի բացասական կողմերն են զգալի թանկ գինը եւ հնարավոր ռիսկը անվտանգության համար, քանի որ դրանք չեն վերահսկվում սննդի եւ դեղամիջոցների որակի վերահսկամ (FDA) գործակալության կողմից:

Անվտանգ է արդյո՞ք էլեկտրոնային ծխախոտը

Henley Vaporium-ում՝ Նյու Յորքի էլեկտրոնային ծխարաններից մեկում, հաճախորդները կարող են վայելել էլեկտրոնային սիգարետներ նիկոտինային գոլորշիների ավելի քան 90  բույրով՝  խոզապուխտի հոտից մինչեւ մաստակի:

Մանհեթենի  նորաձեւ թաղամսերից մեկում՝ ստորին Իսթ-Սայդում գտնվող հյուրասրահում տեղակայված են փափուկ բազմոցներ, բարձր ռոք երաժշտութույուն է հնչում եւ թարմ սուրճ ու թեյ են մատուցում: Պատերից մեկի վրա թվարկված են բոլոր այն ուռուցքածին նյութերը, որոնցից խուսափում են էլեկտրոնային ծխախոտ ծխողները՝ հրաժարվելով սովորական ծխախոտից:

Բայց էլեկտրոնային ծխախոտի աճող տարածվածությունը չվրիպեց այս երեւույթի քննադատների ուշադրությունից, ովքեր կոչ են անում արգելել  հասարակական վայրերում  դրանց օգտագործումը, մինչդեռ գիտական ապացույցներ դրանց գոլորշիների վնասակար ազդեցության վերաբերյալ դեռեւս չկան:

Էլեկտրոնային ծխախոտը արժե մոտավորապես 30-50 ֆունտ մեկ հատի համար, դրանք բարակ, բազմակի օգտագործման, մետաղյա խողովակներ են, որոնք պարունակում են էկզոտիկ բույրերով նիկոտինային հեղուկ:Երբ սպառողները սկսում են այն ծխել, նիկոտինը տաքանում է եւ գոլորշի է արձակում, որն ի տարբերություն ծխախոտի ծխի քաղցկեղ եւ այլ հիվանդություններ առաջացնող խեժ չի պարունակում, տեղեկացնում է Newsmax Health-ը։

«Էլեկտրոնային ծխախոտի եւ այլ նոր ծխախոտային արտադրանքների  պոտենցիալ առավելություններն ու ռիսկերը գնահատելու համար հետագա հետազոտություններ են անհրաժեշտ »,- ասաց FDA-ի մամլո-քարտուղար Ջեննի Հալիսկին:

Ելքը  մեծ նշանակություն ունի ծխախոտ արտադրող ընկերությունների համար, որոք շեշտ են դնում այս սարքերի վրա ՝ Միացյալ Նահանգներում ծխախոտի վաճառքի կտրուկ անկումը կոմպենսացնլու համար: ԱՄՆ-ում հասուն բնակչության շրջանում  ծխամոլությունը 2012 թվականին նվազել է  մինչեւ 18%,  ի տարբերություն 1997 թվականի 24,7% ցուցանիշի, համաձայն հիվանդությունների կանխարգելման եւ վերահսկման Կենտրոնների տվյալների:

Այնուամենայնիվ էլեկտրոնային ծխախոտը անվտանգ չէ: Դրանք կարող են բարձր զարկերակային ճնշման, սրտի ռիթմի խանգարումների պատճառ դառնալ եւ հանգեցնել ճարպակալման եւ շաքարախտի:

Իսկ մրգային եւ հրուշակեղենի բույրով էլեկտրանային ծխախոտները նույնիսկ ավելի վտանգավոր են, ըստ քննադատների, քանի որ դրանք կարող են երեխաներին ներգրավել ծխամոլության մեջ:

''Կաթվածի բուժումը 2013'' միջազգային գիտաժողով

Ս/թ սեպտեմբերի 18-19-ին, ժամը 10:00-ին, Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի նիստերի դահլիճում կկայանա ''Կաթվածի բուժումը 2013'' խորագրով միջազգային գիտաժողով, որը նվիրված է գլխուղեղի արյան շրջանառության սուր խանգարումներին:

 Գիտաժողովի ընթացքում հատուկ մշակված ծրագրով դասախոսություններ կկարդան միջազգային ճանաչում ունեցող մասնագետներ ԱՄՆ-ից և Կանադայից:

Բացման խոսքով հանդես կգան ՀՀ առողջապահության նախարար Դերենիկ Դումանյանը և ԵՊԲՀ ռեկտոր Միքայել Նարիմանյանը: Գիտաժողովի բացմանը ներկա կլինեն ՀՀ կրթության և գիտության նախարար Արմեն Աշոտյանը, ՀՀ սփյուռքի նախարար Հրանուշ Հակոբյանը, ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Ջոն Ա. Հեֆերնը, ''Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ'' բժշկական կենտրոնի տնօրեն Արա Մինասյանը, ՀՀ Ազգային ժողովի Առողջապահության, մայրության և մանկության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արա Բաբլոյանը, ''Էրեբունի'' բժշկական կենտրոնի գլխավոր տնօրեն Հարություն Քուշկյանը:

Գիտաժողովի շնորհիվ ակնկալվում է բարձրացնել նյարդաբանների, նյարդավիրաբույժների, ռեանիմատոլոգների, ռադիոլոգների, շտապ օգնության և ընդհանուր պրակտիկայի բժիշկների տեղեկացվածությունը գլխուղեղի կաթվածների ժամանակակից բուժական մոտեցումների վերաբերյալ՝ դրանով իսկ նպաստելով այդ հիվանդների բուժման արդյունավետությանը:

Գիտաժողովի ավարտից հետո մասնակիցներին կտրվեն ՀՀ Առողջապահության նախարարության կողմից հաստատված սերտիֆիկատներ՝ համապատասխան կրեդիտներով:

Գիտաժողովը կազմակերպվում է Երևանի Մ.Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի կողմից Առողջապահության նախարարության, Հայ օգնության ֆոնդի և ՀԲՀՎ նյարդաբանների խմբի հետ համատեղ:


Երևանի Մ.Հերացու անվան պետական բժշկական
համալսարանի մամուլի պատասխանատու
Հասցե՝ Կորյունի 2,
Հեռ.՝ (060) 62 12 11
Էլ. փոստ՝ press@ysmu.am

«Ռոֆերոն-Ա»-ն շուտով կտրամադրվի լեյկոզով տառապող հիվանդներին

Թարթիչաբջջային լեյկոզով (волосатый клеточный лейкоз) տառապող հիվանդների համար «Ռոֆերոն-Ա» դեղամիջոցը ձեռք բերելու նպատակով ՀՀ առողջապահության նախարարությունը դիմել է ներկրող կազմակերպություններին: Այս մասին Panorama.am-ի թղթակցին հայտնեց նախարարության դեղորայքային քաղաքականության բաժնի պետի ժամանակավոր պաշտոնակատար Անահիտ Մկրտչյանը:

«Բոլոր ներկրող կազմակերպություններին գրություններ ենք ուղարկել, որպեսզի կարողանան առողջապահության նախարարությանը մատակարարել « Ռոֆերոն-Ա» դեղը»,- ասաց նա ` հավելելով, որ գրություն է ուղարկվել նաև ՀՀ ֆինանսների նախարարություն: «Դրական արդյունքների դեպքում մեկ շաբաթվա ընթացքում դեղի ձեռքբերման պայմանագիր կկնքվի»,- ընդգծեց Ա. Մկրտչյանը:

Ըստ նրա` այս տարվա պահանջարկը 1114 սրվակ է, սակայն նախարարությունը նախատեսում է ձեռքբերել 350 սրվակ դեղ, իսկ մնացած խմբաքանակը խոստացել է մատակարարել «Հոֆֆման լյա Ռոշե» ընկերության հայաստանյան ներկայացուցչությունը: Այն տեղ կհասնի հոկտեմբերին:

Ա.Մկրտչյանը վստահեցրեց, որ իրենք մշտապես կապի մեջ են հիվանդների հետ, նրանց տեղեկացնում են, թե գործընթացն ինչ փուլում է գտնվում: «Աշխատում ենք հնարավորինս արագացնել դեղի ձեռքբերումը, բայց այս պահին դա առողջապահության նախարարությունից չէ կախված»,- ասաց նա: 

Դեղերը նույնպես թանկացել են

ՀՀ առողջապահության նախարարի հանձնարարությամբ Դեղերի փորձագիտական կենտրոնը շարունակում է պարբերաբար ուսումնասիրել հիմնական դեղերի ցանկում ընդգրկված, պետության կողմից անվճար տրամադրվող, ինչպես նաև բնակչության կողմից լայնորեն օգտագործվող մի շարք դեղերի ներմուծման (ինվոյսային) և մեծածախ գները` ըստ ներկրող կազմակերպությունների:

Ինչպես հայտնում է Հայաստանի Հանրապետության Առողջապահության նախարարության պաշտոնական կայքը, 2013 թվականի հունիս-օգոստոս ամիսների ընթացքում կատարված վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ «Դեպակին էնտերիկ 300», «Կարդիլոպին», «Տալիտոն 12,5մգ, 6,25մգ և 25մգ», «Թիենամ» դեղերի մեծածախ գները նվազել են 3-15%-ով, իսկ «Ցերուկալ» դեղի գինը՝ 42%-ով: Նույն ժամանակահատվածում նկատվել է նաև որոշ դեղերի` «Լանտուս», «Պանատոլ», «Վերմոքս», «Պլաքվենիլ դեղահատեր 200մգ», «ՆովոՌապիդ ՖլեքսՓեն», գնի 6-10%-ով աճ: Իսկ «Ցիսպլատին-ԵԲԵՎԵ» դեղի գինն աճել է 38%-ով: Մինչդեռ այս դեղերի ներմուծման (ինվոյսային) գների էական փոփոխություն նշված ժամանակահատվածում չի նկատվել:

Ուսումնասիրությունների արդյունքները յուրաքանչյուր երկու ամիսը մեկ ներկայացվում են նաև Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական (ՏՄՊՊ) հանձնաժողովին։ 

BYE-2

Այս ամռանըհունիսհուլիս ամիսներին ամառային քննաշրջանից անմիջապես հետո, Մակեդոնիայի գեղատեսիլ Օհրիդ լճի ափինՕհրիդ քաղաքում անցկացվեց ''Եվրոպայի դեղագետ ուսանողների ասոցիացիայի''շրջանակներում գործող«Միացյալ երիտասարդ դեղագետներ» միջազգային միության կողմից կազմակերպված ''Bike Your Environment2'բնապահպանական ծրագիրը, որից անմասն չմնացինք նաև մենք Հայաստանի դեղագետ ուսանողներս:Մասնակցում էին հնգական ներկայացուցիչներ յոթ երկրներից` Հայաստան, Մակեդոնիա, Սերբիա, Լիտվա, Հունգարիա, Իսպանիա, Խորվաթիա: Մեր երկիրը ներկայացնում էինք ԵՊԲՀ դեղագիտական ֆակուլտետի ուսանողներս:
 Անցակացվեցին ինտերակտիվ խաղեր և դասընթացներ, որոնց ընթացքում քննարկեցինք բնական ռեսուրսների ճիշտ օգտագործման, էկոլոգիապես մաքուր տրանսպորտի և բնապահպանական այլ խնդիրներ, ինչպես նաև կազմակերպեցինք հեծանիվներով երթ, որը «կանաչ նամակ» էր մարդկությանը: Չնայած ծանրաբեռնված կարգացուցակին այս ամենի հետ մեկտեղ հասցրեցինք նաև հանգստանալ  Օխրիդ կղզում:
Բոլոր մասնակիցներին ճանաչելուց հետո, հասկացանք, որ չնայած բազմաթիվ տարբերություններին, բոլորս էլ ունենք գրեթե նույն խնդիրները: Չնայած դա մեր առաջին միջմշակույթային շփման փորձն էր, սակայն յուրաքանչյուր առաջադրանք կարողացանք պատվով հաղթահարել: Ունեցանք տպավորություններով հագեցած տասն օրեր, որոնց ընթացքում ձեռք բերեցինք նոր գիտելիքներ, ընկերներ, ծանոթացանք նրանց ապրելակերպին և մշակույթին: Շատ բան փոխեցինք մեր աշխարհընկալման մեջ և սկսեցինք ավելի շատ սիրել մեր երկիրը:

     Քաղաքն ուներ հրաշալի բնություն, որի էկոլոգիական կայունությունը գրեթե խախտված չէր մարդային գործոնի միջամտության արդյունքում և, կարծես, մեր տեսական քննարկումների վառ ապացույցն էր: Յուրաքանչյուր խումբ ներկայացնում էր իր երկիրը՝ մշակույթը, բնությունը, տնտեսական և քաղաքական իրավիճակը, տարածաշրջանային խնդիրները, փորձում հասկանալ ընդհանրություններ և տարբերությունները: Երեկոները նվրրված էին ազգային ուտեստներին, պարերին, երգերին, խաղերին և այլն: Եվրոպացիներին ապշեցրեց մեր «Բերդը» (որը ցուցադրեցինք տեսանյութի միջոցով): Նրանք հաճույքով համտեսեցին նաև մեր ուտեստները, երգեցին մեր երգերը և ցանկություն հայտնեցին մի օր այցելել մեր երկիրը: Փորձեցինք լավագույնս ներկայացնել մեր դրական կողմերը և անել հնարավորը՝ մեր երկրի հանդեպ հետաքրքրություն առաջացնելու համար:

Դեղագործությունը՝ հեռանկարային ոլորտ

Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ դեղագործությունը Հայաստանում ընդգրկված է արդյունաբերության քաղաքականության ռազմավարության ծրագրում որպես գերակա ուղղություն, այդ ոլորտին միտված գործողությունները կանոնակարգվում են ըստ վերջինից բխող հայեցակարգի։ 

Հիշեցնենք, որ ռազմավարությամբ շեշտադրված են տեղական արտադրանքի արտահանման ծավալների ընդլայնումը, գործող ընկերությունների համար բարենպաստ պայմանների ստեղծումը, վարկավորման սուբսիդավորումը եւ ձեռնարկությունների արտադրական ներուժի խթանումը։

«Պետական աջակցություն ՀՀ արտահանմանն ուղղված արդյունաբերական քաղաքականության ռազմավարությամբ նախատեսված միջոցառումների իրականացման» 2013թ. ծրագրի շրջանակներում ՀՀ արտահանմանն ուղղված արդյունաբերական քաղաքականության ռազմավարությամբ ընտրված ոլորտների ընկերություններին կտրամադրվի շուրջ 463, 7 մլն դրամի պետական աջակցություն։ 

Այս գումարի շրջանակներում նախատեսվում է իրականացնել միջոցառումների շարք, որոնք, բացի վերը նշվածից, կօժանդակեն արտադրական գործունեության վարկավորմանը, միջազգային սերտիֆիկատների համաֆինանսավորմանը, օրինակ՝ դեղերի գրանցմանը եւ այլն, միջազգային ցուցահանդեսների մասնակցության ապահովմանը, գործարար կապերի հաստատմանը, վերապատրաստման դասընթացների մշակմանը եւ շուկայական տեղեկատվության ապահովմանը։ Արտահանմանն ուղղված արդյունաբերության զարգացման ռազմավարության ներքո արդեն մշակվել եւ հաստատվել է դեղագործության զարգացման պետական ծրագիրը։

Ոլորտի պատասխանատուներն ու ներկայացուցիչները երեկ առիթ ունեցան բարձրաձայնելու այն մասին, որ դեղագործությունը իսկապես մեր երկրի համար հեռանկարային ճյուղ է եւ ունի զարգացման բավական մեծ ներուժ։ Արդյունաբերության զարգացման հիմնադրամի տնօրեն Հայկ Միրզոյանի տեղեկացմամբ, իրականացվող պետական ծրագրերի շրջանակներում մեծ ձեռքբերում է համարվում միջազգային հանրահայտ կազմակերպությունների ներգրավումը մեր արտադրության ոլորտներում։ 

Դեղագործության ոլորտում պետության սուբսիդավորումը հնարավորություն է տալիս արտադրող ընկերություններին մատչելի պայմաններում վարկավորվելու՝ ընդլայնելով թե՛ գործունեությունը, թե՛ արտադրանքի ծավալները։ Ինչպես վստահեցրեց հիմնադրամի տնօրենը, այն ընկերությունների գործունեությունը, որոնք միտված են արտահանմանը, հիմնադրամի կողմից համաֆինանսավորվում են սերիտիֆիկատների ստացման առումով՝ կրելով ծախսերի մոտ 50 տոկոսը։ 

Արտահանումը խթանելու նպատակով Հայաստան են հրավիրվելու օտարերկրյա վաճառքի ցանցի ներկայացուցիչներ՝ գործարար կապերի հաստատման համար։ Այս ուղղությամբ միջոցառումներ են նախատեսվում, ինչի մասին հանդիպման բանախոսները կտեղեկացնեն առաջիկայում։ Հիմնադրամը աջակցում է ընկերություններին նաեւ միջազգային ցուցահանդեսների կազմակերպման առումով եւս՝ իրականացնելով նաեւ կրթական մասնագիտական վերապատրաստման ծրագրեր։ 

Դեղագործության ոլորտը մասնավորեցնելով, Հայկ Միրզոյանը նշեց, որ այս ուղղությամբ ակտիվ համագործակցություն է ընթանում պետական ու մասնավոր հատվածների միջեւ, ինչը հնարավորություն է տվել ոլորտում աճ արձանագրել թե դեղարտադրության, թե ծավալների ընդլայնման եւ թե արտահանման առումով։

Ըստ վիճակագրական տվյալների՝ 2012թ. հունվար—դեկտեմբեր ամիսներին 15 դեղարտադրող կազմակերպությունների կողմից թողարկվել է շուրջ 3,5 մլրդ դրամի արտադրանք, ինչը նախորդ տարվա համեմատ աճել է 6,8 տոկոսով։ Նույն ժամանակահատվածում իրացման ծավալը կազմել է 4,1 մլրդ դրամ՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճելով 22,8 տոկոսով։ Աճել է նաեւ դեղերի արտահանման ցուցանիշը։ Ընդհանուր առմամբ իրացվել է 50,7 տոկոսի ապրանք, ինչը նախորդ տարվա տվյալների համեմատ աճել է 42,2 տոկոսով։ 

Դեպի այլ երկրներ արտահանումների մասնաբաժինը կազմել է 1,4 մլրդ դրամ, աճը՝ 76,2 տոկոս, իսկ դեպի ԱՊՀ երկրներ արտահանված ապրանքների ծավալը կազմել է 1,4 մլրդ դրամ, աճը՝ 30,6 տոկոս։ 
Ըստ այս տարվա առաջին եռամսյակային տվյալների, դեղագործության ոլորտում աճել են ե՛ւ արտադրանքը, ե՛ւ իրացման ծավալները։ Թողարկված արտադրանքը աճել է 29, 3 տոկոսով, իրացումը՝ 32,1 տոկոսով։ Արտահանումը կազմել է 963 մլն դրամ։ Դեպի ԱՊՀ երկրներ արտահանումն աճել է 26,1 տոկոսով, իսկ այլ երկրներ՝ 86 տոկոսով։

Լրագրողների հետ հանդիպմանը ներկա էին նաեւ առաջատար դեղագործական ընկերությունների ներկայացուցիչներ, ովքեր ունեին պետական–մասնավոր հատված համագործակցության իրենց լավագույն փորձը։
«Լիկվոր» առաջատար դեղագործական ընկերության տնօրեն Սերգեյ Մաթեւոսյանը նշեց, որ իրենք ապահովում են ոլորտի արտադրանքի շուրջ 37 եւ արտահանման ծավալների 36 տոկոսը։ Ընկերության ներկայացուցիչը հարկ համարեց հիշեցնել, որ Հայաստանում հնարավոր եղավ բոլորովին նոր հենքի վրա ստեղծել միջազգային չափանիշներին համապատասխան դեղարտադրական ընկերություն, որն այսօր արտադրում է մոտ 60 տեսակ դեղորայք։

Կառավարության հետ համագործակցության արդյունքում, ինչպես նշեց ընկերության տնօրենը, վերջին երկու տարիների ընթացքում հնարավոր է եղել արտահանման աճ արձանագրել։ Միայն 2012 թ. աճը եղել է 42, 2 տոկոս, իսկ այս տարի մինչեւ մայիս արտահանումն աճել է 41 տոկոսով։ Նշենք, որ «Լիկվոր» դեղագործական ընկերությանը պետական աջակցություն տրամադրվել է երկու ուղղությամբ։ Առաջին աջակցությունը հատկացվել է 2009թ.՝ մոտ 900 մլն դրամ վարկավորմամբ, հակաճգնաժամային գործողությունների շրջանակներում, իսկ երկրորդ ուղղությունը՝ ներդրումային ծրագրի շրջանակներում, մասնավորապես ներմուծվող ապրանքների հաշվարկված ԱԱՀ—ի գումարների վճարման ժամկետի 3 տարի երկարաձգմամբ։ 

Ներդրումային ծրագրի շրջանակներում ընկերությունը կարողացել է ընդլայնել իր գործունեությունը, կառուցել 3200 քմ մակերեսով նոր մասնաշենք՝ հագեցած դեղագործական արտադրության ժամանակակից սարքավորումներով։ Գործարանի կառուցմանը եւ նոր սարքավորումների ձեռքբերմանն ուղղված ներդրումների ընդհանուր ծավալը կազմել է շուրջ 4,5—5 մլն դոլար։ Ի դեպ, նոր գործարանի GMP ստանդարտներին համապատասխանեցումը այսօր թույլ է տալիս տեղական արտադրանքը արտահանել նոր շուկաներ եւ ավելացնել արտադրանքի ծավալները։

Ընկերության արտադրանքի մոտ 60 տոկոսը արտահանվում է Վրաստան, Ուզբեկստան, Մոլդովա, Բելառուս, Ղազախստան եւ այլ երկրներ։ Ընկերության տնօրենը նշեց, որ հիմնադրամի հետ համագործակցության շրջանակներում օտարերկրյա դիստրիբյուտորների եւ բժիշկ մասնագետների այցը Հայաստան թույլ կտա նրանց ծանոթացնել մեր երկրի դեղարտադրության գործունեությանը, ինչը նոր գործարար կապերի հաստատման հնարավորություն կստեղծի։

Այս պահին ակտիվ աշխատանքներ են տարվում համապատասխան գերատեսչությունների հետ միջազգային սերտիֆիկացման գործընթացը ավարտին հասցնելու համար։ Հիմնադրամի կողմից համաֆինանսավորումը թույլ կտա իրատեսական դարձնել նաեւ դեղագործության ոլորտում այսչափ կարեւոր գործընթացը։ Հիմնադրամի հետ համագործակցության շրջանակներում, ինչպես հավաստիացրեց ընկերության տնօրենը, իրենք կարողացել են իրենց արտադրանքի արտահանումն ավելացնել 25 տոկոսով։
«Վիտամաքս» կենսատեխնոլոգիաների գործարանը մարդու առողջությանն ուղղված իր վերականգնող եւ ամրապնդող միջոցների արտադրությամբ տարածաշրջանում միակն է։ Գործարանն արտադրում է մասնագիտացված չոր պրոբիոտիկ միջոցներ եւ մոտ 16 ապրանքատեսակ, որոնք նախատեսված են ե՛ւ տեղական, ե՛ւ միջազգային շուկաների համար։ Ընկերության գիտարտադրական գործունեությունը ուղղված է օրգանիզմի իմունային համակարգը ամրացնող նոր միջոցների ձեռքբերմանը։ 

Ներկայումս, ինչպես հավաստիացրեց ընկերության տնօրեն Էդուարդ Դիլանյանը, իրենց արտադրանքը լիովին համապատասխանում է միջազգային ժամանակակից GMP ստանդարտներին։ Խոսելով հիմնադրամի հետ համագործակցության արդյունքներից, նա փաստեց, որ իրենց ընկերությունը եւս ներառված է դեղարտադրության ոլորտի զարգացման ծրագրում, եւ արդեն իսկ, բացի արտադրական ծավալների աճից, ընդլայնվել է նաեւ արտահանման աշխարհագրությունը։ Ընկերությանը հաջողվել է տեղական արտադրանքը արտահանել նաեւ ԱՄՆ եւ Ճապոնիա, Ուկրաինա եւ Բելառուս, որոնք իրենց արտադրական չափանիշներով արդեն որոշակի կայացած ապրանքանիշ են ստեղծել միջազգային շուկայում։ 

Բացի դեղերի արտադրությունից, ընկերությունն այսօր աջակցում է նաեւ կաթնամթերք արտադրող ընկերություններին՝ չոր մերանների հումքով, որոնց կիրառումն օգտակար է եւ առողջարար։
Իսկ ՀՀ դեղարտադրողների եւ ներմուծողների միության նախագահ Սամվել Զաքարյանը նշեց, որ հիմնադրամի հետ համատեղ իրենք արդեն ունեն սահմանած գործողությունների հստակ ժամանակացույց, որոնցից մի քանի միջոցառումներ արդեն բավական բարեհաջող իրականացվել են։ 

Միության նախագահը հայտնեց իր գոհունակությունը կառավարության հետ համագործակցությունից։ «Հայաստանը միակ երկիրն է ԱՊՀ երկրների շարքում, որտեղ պետությունը իր բյուջեից գումարներ է հատկացնում դեղագործության արտադրական գործունեության զարգացման համար։ Պետությունը իսկապես տարատեսակ աջակցություն է ցուցաբերում ընկերություններին, որպեսզի վերջիններս կարողանան ընդլայնել արտահանումը եւ ավելացնել արտահանվող երկրների թիվը, քանի որ այսօր բացի ԱՊՀ երկրներից ընկերությունները կարողանում են իրենց արտադրանքը այլ երկրներ եւս արտահանել՝ մեծացնելով հայկական ապրանքատեսակների վարկանիշը»,–նշեց Սամվել Զաքարյանը՝ հավելելով, որ պետություն–մասնավոր հատված համագործակցությունը իսկապես կայանում է։

Մարդու գլխի փոխպատվաստումը հնարավոր է

Մարդու գլխի փոխպատվաստումը հնարավոր է՝ կիրառելով բժշկությունում արդեն լայն տարածում ունեցող մեթոդներ, պնդում է նյարդավիրաբույժ Սերջիո Կանավերոն:

Կանավերոն իր նախագիծը կոչել է «Գլխի անաստոմոզի փորձ» (Head Anastomosis Venture, կրճատ՝ HEAVEN), գրում է Independent-ը: Հայցը հրապարակվել է Surgical Neurology International ամսագրում:

Պարբերականը ներկայացնում է մանրամասները. Պետք է միաժամանակ կտրել երկու մարդկանց գլուխներ՝ օգտագործելով «գերսուր կտրող սարք»: Փոխպատվաստման համար նախատեսված գլուխը պետք է սառեցնել եւ լվանալ, հետո ամրացնել նոր մարմնին կամ պոլիմերային «սոսինձով», կամ էլ, այսպես կոչված, «էլեկտրաձուլման» միջոցով:

Կանավերոյի խոսքով՝ նախագիծը հիմնված է 70-ական թվականներին կապիկների գլուխների փոխպատվաստման էքսպերիմենտի վրա: Այն ժամանակ փոխպատվաստված գլխով կապիկն ապրել էր 8 օր:

Մարդկությանը մահացու նոր վիրուս է սպառնում

Սաուդյան Արաբիայի Արևելքում թոքային նոր վիրուսի տարածում է գրանցվել: Վարակի շուրջ 800 դեպքերի մեծ մասը մահվան ելք են ունեցել, գրում է globalscience.ru-ն:

Ներկայումս բժիշկ-վարակաբանները զբաղված են թոքերն ախտահարող մահացու նոր վիրուսի՝ MERS-CoV-ի դեմ պայքարի ռազմավարության մշակմամբ: Փորձագետներն անհանգստանում են դեպի Արաբական թերակղզի զբոսաշրջիկների հոսքից, քանի որ վիրուսը մոլեգնում է Ռամադանի տոնի ընթացքում: Սաուդյան Արաբիայի հասարակական առողջության հարցերով փոխնախարար Զիադ Մեմիշը նախազգուշացրել է սուրբ քաղաք Մեքքա մեկնելու վտանգի մասին:

Բժիշկները ստիպված են լինում շատ հիվանդների արհեստական շնչառություն միացնել: Տասը տարի շարունակ վիրուսի այս տիպը մարդու առողջության համար անվտանգ էր համարվում, քանի որ միայն մրսածություն էր առաջացնում: Այդպես շարունակվեց այնքան ժամանակ, քանի դեռ 2002 թվականին չբռնկվեց վիրուսի համաճարակը:

Փորձագետները մինչ այժմ վիրուսի մասին լրիվ տեղեկատվության չեն տիրապետում:

Ներկայումս Սաուդյան Արաբիայի հիվանդանոցները զինվում են հիվանդասենյակներով, ուր կարանտինի ընթացքում կտեղավորեն վիրուսով հնարավոր վարակված հիվանդներին:

Pyura chilensis. բնության ևս մի ֆենոմեն՝ կենդանի քարեր, որոնք ուտելի են (լուսանկարներ, տեսանյութ)

Pyura chilensis կոչվող ծովային օրգանիզմներին կարելի է համարել բնության ուշագրավ ֆենոմեններից մեկը, քանի որ արտաքուստ չեն տարբերվում լողափին հաճախ հանդիպող քարերից, սակայն իրականում դրանք կենդանի արարածներ են, գրում է Oddity Central-ը։Այս տեսակը, սովորաբար, կոչում են կենդանի քար. իրականում դրանք ծովային օրգանիզմներ են, որոնք բնակվում են Չիլիի ու Պերուի քարքարոտ ծովափերին։ Նրանք սնվում են ծովի ջուրը ներքաշելով ու մի զույգ սիֆոնների միջոցով զտելով դրա մեջ եղած ուտելի ջրիմուռները։ Մասնագետները պարզել են, որ Pyura chilensis-ի արյունը 10 մլն անգամ ավելի շատ վանադիում է պարունակում, քան շրջապատող ծովի ջուրը։

Այլմոլորակային հիշեցնող օրգանիզմը ծնվում է արական սեռով, սակայն ժամանակի ընթացքում ձեռք է բերում նաև իգական սեռին բնորոշ օրգաններ։ Այն արձակում է և՛ ձվարաններ, և՛ սերմնահեղուկ, որոնք հանդիպում են ու տեղի է ունենում բեղմնավորումը։ Այնուհետև գոյանում են շերեփուկանման էակներ, որոնք հետագայում աճում ու վերածվում են հասուն Pyura chilensis-ի։

 Pyura chilensis –ը համարվում է համադամ կերակուր և սովորաբար մատուցվում է խաշած մսի ու ձկան հետ։ Տեղացիները դրա համը բնորոշում են մի քիչ կծու ու յոդի ուժեղ հոտով։

Թմրամիջոցների չարաշահման և դրանց ապօրինի շրջանառության դեմ պայքարի միջազգային

1987 թվականի դեկտեմբերի 7-ին ՄԱԿ-ի Գերագույն վեհաժողովը որոշեց, որ ամեն տարի հունիսի 26-ին նշվի թմրամիջոցների չարաշահման և դրանց ապօրինի շրջանառության դեմ պայքարի միջազգային օրը։

Այս տարվա կարգախոսն է. «Թող քո նոր թմրամիջոցը դառնա առողջ ապրելակերպը»:

Առողջապահության նախարարությունը կոչ է անում հաստատուն կամք արտահայտել թմրամիջոցների օգտագործման, դրանց ապօրինի շրջանառության դեմ պայքարի գործում, միաժամանակ վստահեցնում է, որ կշարունակի առավել հաստատակամությամբ զբաղվել թմրամոլության կանխարգելման, թմրամոլությամբ հիվանդ մարդկանց հասանելի և որակյալ բժշկական ծառայություններ տրամադրելու և թմրամոլության հասցրած վնասները նվազեցնելու գործով:

Ներկայումս ՀՀ առողջապահական համակարգի նարկոլոգիական ծառայության կողմից հաշվառված է 4332 թմրամոլ, այդ թվում կաննաբինոիդների օգտագործման կապակցությամբ 2480 հոգի, օպիոիդների օգտագործման կապակցությամբ 1850 հոգի և 85 թունամոլ: Նրանցից 55-ը թմրամոլ, իսկ 11-ը թունամոլ կանայք են: Հաշվառվածների գերակշիռ մասը 28-ից 49-ը տարեկան են:

2012 թվականին ստացիոնար բուժում են ստացել 214 թմրամոլ և 3 թունամոլ:

Հունիսի 1-ի դրությամբ մեթադոնային փոխարինող բուժում են ստանում 213 հոգի:

Ինչպես դիմակայել շոգին

Օդի բարձր ջերմաստիճանի, ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման բացասական ազդեցությունը մեղմելու, օրգանիզմի անցանկալի գերտաքացումը կանխելու, ինչպես նաև վարակիչ հիվանդություններից, սննդային թունավորումներից խուսափելու համար ՀՀ առողջապահության նախարարությունը խորհուրդ է տալիս.

 • խուսափել արևի ուղիղ ճառագայթներից` հատկապես ժամը 12:00-17:00 ընթացքում, աշխատել քայլել ստվերում,

 • հնարավորինս պաշտպանվել ուլտրամանուշակագույն ճառագայթումից` կրել գլխարկ, արևային ակնոց, հովանոց, հագնել սպիտակ կամ բաց երանգների ազատ, օդաթափանց, բամբակյա կտորից հագուստ,

 • օգտագործել սովորականից շատ հեղուկներ /օրական մոտ 3 լիտր/ Սրտանոթային կամ միզասեռական համակարգի հիվանդություններով տառապող անձինք հեղուկներ պետք է ընդունեն իրենց բուժող բժշկի հետ խորհրդակցելուց հետո:

Մասնավորապես խորհուրդ է տրվում օգտագործել`

• ջուր, որը լրացնում է հեղուկների պակասը, անցկացնում է հոգնածությունը և պայքարում ջրազրկման դեմ

• կաթնամթերք, մասնավորպես թան ու մածուն, դրանք պարունակում են սպիտակուցներ, աղեր և օրգանական թթուներ, որոնց շնորհիվ հրաշալիորեն հագեցնում են ծարավը,

 • օգտագործվող հեղուկները պետք է լինեն միջին (գոլ) կամ դրանից մի փոքր ավելի հովացրած` այդպես ավելի լավ են հագեցնում ծարավը, չի կարելի հեղուկները շատ սառեցնել,

 • չի կարելի չարաշահել կոֆեին և շաքար պարունակող ըմպելիքները` թե տաք, թե սառը վիճակում,

 • ցանկալի է, որ երեխաները, հղիները, ծերերը, քրոնիկ հիվանդություններով տառապեղ մարդիկ ցերեկային ամենաշոգ ժամերին քնեն կամ պառկեն, քանի որ պառկած դիրքում հեշտանում է ջերմատվությունը և արյան շրջանառությունը,

 • հաճախակի լվացվել կամ ցնցուղ ընդունել, հետևել ձեռքերի հիգիենային, հատկապես սնունդ պատրաստելուց և ուտելուց առաջ,

 • արգելվում է գտնվել չօդափոխվող կամ վատ օդափոխվող տարածքներում, երկար ժամանակ մնալ արևի տակ կայանված փոխադրամիջոցներում, երեխաներին թողնել փակ պատուհաններով ավտոմեքենաներում,

 • ամենօրյա աշխատանքները հնարավորինս կատարել օրվա համեմատաբար զով ժամերին, ցերեկային ամենաշոգ ժամերին խուսափել բացօթյա ծանր ֆիզիկական աշխատանքից,

 • պետք է հետևել, որ օդափոխիչը կամ օդորակիչն ապահովի օդափոխությունը, սակայն սառը օդի ուժեղ հոսանքն ուղղված չլինի անմիջապես մարդկանց վրա,

 • այնտեղ, որտեղ առկա են օդորակիչներ, անհրաժեշտ է հագնվել ջերմաստիճանին համապատասխան,

 • սննդամթերքը (մրգեր, բանջարեղեն, հատապտուղներ) օգտագործելուց առաջ հոսող ջրով լավ լվանալ, պահպանել սննդամթերքը պատշաճ ջերմաստիճանային պայմաններում` սառնարանում, ընտրել թարմ, ոչ փչացած և ոչ ժամկետանց սննդամթերք,

 • խուսափել բացօթյա պայմաններում (մայրուղիներում, փողոցներում, բնակելի շենքերի բակերում) պատրաստվող և վաճառվող, պատրաստման և պահպանման հատուկ պայմաններ պահանջող սննդամթերքից, լցնովի փափուկ պաղպաղակ, զովացուցիչ ըմպելիքներ, կվաս, թարմ մրգերից պատրաստվող հյութեր օգտագործելուց:

Փոխանակային ծրագրերը ԵՊԲՀ-ում Դեղագեգ Ուսանողների համար

IPSF (Դեղագետ Ուսանողների Միջազգային Կազմակերպություն) եւ ArmPSA
(Հայաստանի Դեղագետ Ուսանողների Կազմեկերպություն) ներկայացնում է
դեղագետ ուսանողների փոխանակային ծրագիրը
Երեւանի պետական բժշկական համալսարանը եւ Հայաստանի Դեղագետ
Ուսանողների Կազմակերպությունը (ArmPSA) դեղագետ ուսանողներին ընձեռում են
հնարավորություն մասնակցելու փոխանակային ծրագրի, որի ընթացքում ուսանողը
հնարավորություն կստանա ամառային եւ ձմեռային պրակտիկան անցկացնել
տարբեր երկրներում հետեւյալ ասպարեզներով՝
• Հասարակական դեղատներում
• Հիվանդանոցային դեղատներում
• Համալսարանական դեղատներում
• Դեղամիջոցների գործարաններում
Ծրագիրն առաջարկվում է անգլերեն կամ համապատասխան երկրի լեզվով: Այն
կրում է միայն ուսանողական բնույթ: Ծրագրի ընթացքում ուսանողները չեն ստանում
աշխատավարձ կամ կրթաթոշակ: Ծրագրի ավարտին յուրաքանչյուր ուսանող
կստանա IPSF-ի միջազգային վկայական:
Դիմել կարող են դեղագիտական ֆակուլտետի բոլոր ուսանողները (ցանկալի է 2-րդ
կուրսից բարձր)
Դիմելու համար հարկավոր է այցելել http://SEP.ipsf.org ինտերնետային կայքը,
լրացնել անգլերեն լեզվով՝
• դիմում հարցաթերթիկ
• ինքնակենսագրություն
• մոտիվացիոն նամակ
• լուսանկար
Նույն կայքում կարող եք ստանալ մանրամասն տեղեկատվություն փոխանակման
պայմանների վերաբերյալ համապատասխան քաղաքներում և տարբեր ամիսներին:
Տեւողությունը՝ 1-2 ամիս

Վերջնաժամկետ՝ ս.թ. մարտի 1
Ընտրության չափանիշներ են՝
• տվյալ երկրի պետական լեզվի իմացություն
• մանակցություն ծրագրին առաջին անգամ
• ուսման բարձր առաջադիմություն
• անդամակցություն IPSF-ին

Ֆինանսական կողմ
Յուրաքանչյուր ուսանող պարտավոր է հոգալ ներքոհիշյալ ծախսերը.
• գրանցման անդամավճար
կեցության ծախսեր *
• երկկողմանի ինքնաթիռի տոմս
• ճանապարհորդական բժշկական ապահովագրություն
• համապատասխան երկրի մուտքի արտոնագիր (վիզա) և այլն
* Կեցության ծախսի չափը կախված է երկրից:

Դադարեցվել է

Հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2001 թվականի ապրիլի 25-ի N 347 որոշման 30-րդ կետի ա) ենթակետը և հաշվի առնելով  «Դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն» ՓԲԸ-ի 2013 թվականի հունիսի 3-ի  N 0105070213, ինչպես նաև Շվեյցարիայի «Դելտա Մեդիքլ Պրոմոուշնս» ընկերության, որը հանդիսանում է «Բրիստոլ-Մայերս Ֆրանսիա» ընկերության դեղերի պաշտոնական առաքողը ԱՊՀ երկրներում, գրությունները` ՀՀ առողջապահության նախարարի 2013 թվականի հունիսի 4-ի թիվ 1539-Ա հրամանով դադարեցվել է «Բրիստոլ- Մայերս Ֆրանսիա» արտադրության «Ֆերվեքս երեխաների համար բանանի համով ներքին ընդունման լուծույթի դեղափոշի» M5126, M4847, M5340, M5341 և «Ֆերվեքս մեծահասակների համար կիտրոնի համով ներքին ընդունման լուծույթի դեղափոշի» M5633 խմբաքանակների շրջանառությունը Հայաստանի Հանրապետությունում:

Մայիսի 12-ին նշվում է բուժքույրերի միջազգային օրը

Ամեն տարի մայիսի 12-ին նշվում է բուժքույրերի միջազգային օրը (International Nurses Day): Այլ կերպ ասած, այդ օրը պետք է շնորհավորել և շնորհակալություն հայտնել ամենամարդասիրական մասնագիտություններից մեկի ներկայացուցիչներին:

Բուժքույրերի մասնագիտական տոնը նշվում է հայտնի անգլուհիներից մեկի՝ Ֆլորենս Նայտինգեյլի (Florence Nightingale) ծննդյան օրը, ով Ղրիմի պատերազմի ժամանակ (1853-1856) կազմակերպել է գթության քույրերի աշխարհում առաջին ծառայությունը:  

Հատկապես պատերազմական տարիներին է ձևավորվել այն համոզմունքը, որ բուժքույրն այն անձն է, ով ռազմի դաշտից դուրս է բերում վիրավորներին կամ կանգնում է վիրահատական սեղանի մոտ:

Չնայած տոնն արդեն ավելի քան հարյուր հիսուն տարեկան է՝ միայն 1974թ. հունվարին է  պաշտոնապես որոշվել այդ օրը նշել մայիսի 12-ին: 

Շնորհավոր ձեր տոնը, սիրելի՛ բուժքույրեր: